پان‌ترکیسم و تاریخ آذربایجانمقاله‌ها

آذری‌ها ، ملیت یا قومیت- نقش زبان، دین و تبار

این جستار، بخشی کوتاه از مقاله‌ی «پان‌ترکیسم در ایران از ادعا تا واقعیت» به قلم «محمدرضا محسنی» مربوط به تعریف ملت و قوم و جایگاه آذری‌ها است. در صورت نیاز می‌توانید با کلیک روی لینک درج شده به صفحه‌ی اینترنتی مقاله‌ی اصلی مراجعه نموده و مقاله کامل را در قالب فایل PDF دریافت کنید. پان ترکیسم در ایران از ادعا تا واقعیت

تعریف واژه ملت و مفهوم آن – جایگاه آذری‌ها

گروه‌های پان‌ترکیستی، ایران را کشوری چندملیتی می‌دانند و اقوامی مانند بلوچ، کُرد، آذری و.. را ملت‌های درون ایران برمی‌شمارند. بررسی‌ها و تعریف واژه و اصطلاح ملت در سامانه‌ی نوین سیاسی نوین دارای تعریف مشخص است.

آذری‌ها ملت قوم
ملت ها

برای نمونه: «ملت به گروهی از انسان‌های دارای فرهنگ، ریشه نژادی مشترک و زبان واحد اطلاق می‌گردد که دارای حکومتی واحد هستند یا قصدی برای خلق چنین حکومتی دارند.» (مک‌کین، ۲۰۰۵: ۲۰۵۱) ملت تعریفی فراتر از قومیت‌ها دارد. ملت اشاره‌ای است به گروهی بزرگ‌تر از قومیت‌ها که دارای ویژگی‌های مشترکی مانند زبان، سنت‌ها، آیین‌ها، رسوم، تبار هستند.[۱] هم‌زیستی درازمدت و سامان‌مند، فرهنگ، حیات اقتصادی، سرزمین و سرزمین مشترک از دیگر نشانه‌های یک ملت است.[۲]

ارتباط زبان و ملت‌سازی

آن‌چه آشکار است زبان به تنهایی عامل تشکیل یک ملت در جهان مدرن نیست. برای نمونه ایرلندی‌ها و انگلیسی‌ها از یک زبان مشترک برخوردارند ولی هرکدام خود را از نظر فرهنگ و تاریخی دو ملت جداگانه می‌دانند. همین جریان درباره‌ی کشورهای عربی و غیره نیز وجود دارد و باوجود کوشش‌ها تاکنون یکپارچگی کشورهای عرب‌زبان به معنای واقعی به انجام نرسیده است.

 هم‌چنین زبان مشترک اسپانیولی کشورهای آمریکای جنوبی هیچ‌گاه باعث ایجاد یک ملت یگانه نشده است. به وارونه‌ی این پرسمان، در کشورهایی مانند سوئیس، چین، هند و آمریکا زبان‌های گوناگون وجود دارد ولی همگی انسان‌های درون مرزهای این کشورها یک ملت به‌شمار می‌آیند.

مناطق اسپانیولی زبان
مناطق اسپانیولی زبان

آمار زبانی کشورها

  1. سوئیس: ۶۱% آلمانی‌زبان، ۲۳% فرانسوی‌زبان، ۸% ایتالیایی‌زبان و…[۳]
  2. آمریکا: ۸۰% انگلیسی‌زبان، ۱۲% اسپانیولی‌زبان
  3. چین: در چین نزدیک به ۲۹۲ زبان وجود دارد[۴]. ماندارانی‌زبان ۷۰%[۵]،  ۳۰% دیگر زبان‌ها
  4. هند: هندی ۲۵۸–۴۲۲ میلیون تن، بنگالی ۸۳ میلیون تن، تلگو ۷۴، مراتی ۷۲، تامیلی ۶۱، کانارایی ۵۵، اردو ۵۲، گجراتی ۴۶ و…[۶]

ارتباط تبار و دین در ملت‌سازی

حتی تبار یکسان نژادی نیز نمی‌تواند به تنهایی سازنده‌‎ی ملت باشد. برای نمونه

در کشور آمریکا:

نژاد و تبار اقوام در کشور آمریکا
نژاد و تبار اقوام در کشور آمریکا

آمریکایی_ژرمنی: بیش از ۵۰ میلیون تن، ایرلندی_آمریکایی ۳۷ میلیون تن، مکزیکی_آمریکایی ۳۱ میلیون تن، انگلیسی_آمریکایی ۲۸ میلیون تن[۷]، آفریقایی_آمریکایی ۴۲ میلیون[۸]

در هند:

۸۰% هند، ۱۳% مسلمان، ۲٫۳% سیک، ۱٫۹% بودایی و دیگر ادیان زرتشتی، بهودی و…[۹]

دین نیز به تنهایی نمی‌تواند سازنده‌ی یک ملت باشد.

 در چین:

۸۷% خداناباور، تائویسم یا..، ۶% بودایی، ۲% مسیحی، ۲% آیین‌های بومی، ۱٫۷% مسلمان و…[۱۰]

آمار ادیان در کشور هند
آمار ادیان در کشور هند


نکته آن‌که آذری‌ها ( ترک‌زبانان آذری‌تبار ) در کشور ایران، بر پایه‌ی این تعاریف، بی‌گفتگو دارای تبار، فرهنگ، تاریخ، و پیشینه‌ی ایرانی بوده و کاملا با دیگر اقوام ایرانی دارای مشترکات بایسته‌‎ی مطرح شده در تعریف ملت در قالب یک کشور هستند. آذری‌ها حتی شرایطی مانند دین، مذهب و البته تبار و نژاد که برای ملت بودن در عصر نوین، نیاز بنیادین به‌شمار نمی‌آید میان قوم آذری و بیش‌تر اقوام ایرانی وجود داشته و یکسان است.


هرگونه برداشت از داده‌های این تارنگار تنها با ذکر نام نویسنده و نشانی اینترنتی تارنما مجاز است.

شیوه ارجاع: محسنی، محمدرضا ( مهر ۱۳۹۶ ). «پان‌ترکیسم در ایران، از ادعا تا واقعیت»، تارنمای https://rezamohseni.ir

در صورت نیاز به دسترسی به منابع می‌توانید به فایل PDF مقاله اصلی و کامل مراجعه فرمایید.

نوشته های مشابه

‫۵ دیدگاه ها

  1. حتی جرات گفتن اسم تورک رو هم ندارید و اسم ساختگی خودتان را بنام آذری تکرار میکنید ک ۱۰۰ سال هم قدمت ندارد . این خاک مقدس است. با تفکرات نژاد پرستانه خود آنرا نجس نکنید . بورا آذربایجان. یاشاسین توپراقیم آنا یوردوم آذربایجان

  2. آذری همان فارص زبانان حاضر هستند.ولی ترک ها خود تاریخ هستند.اما امثال تو نادان متوهم هنوز چرندیات کسروی،افشار وطباطبایی ها که بعدا اعتراف کردند مانند تو بی بوته از اربابانش انگلیس و روس چندر غاز گرفته اند تا این مهملات را ببافندرا رفتی آذری.
    چی طوری فارص اذری

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

دکمه بازگشت به بالا