بازگویی کتابتاریخنقد و بررسی کتاب

تاریخ ایران ، آثار باستانی و شبه‌افکنی‌ها

تئوری توطئه و دروغ بودن تاریخ ایران

محمد رضا محسنی حقیقی : شبه‌افکنی‌ها درباره‌ی تاریخ ایران ، آثار باستانی و فرهنگ کهن آن از سوی چه گروه‌هایی و با چه اهدافی و درچه بسترهایی دنبال می‌شود؟ در این جستار به این پرسمان می‌پرازیم و یک نمونه‌ از این شیوه را درباره‌ی تمدن‌های دیگر منطقه نقل‌قول و بازگویی خواهیم کرد.

 شُبهه‌افکنی و به‌میان انداختن پرسش‌های گم‌راه‌کننده و پیش‌کشیدن پدیده‌ای به نام دانش‌نما ( = شبه‌علم ) – در اینجا درباره‌ی تاریخ ایران – بیش‌تر از راه‌ها و با اهداف کم و بیش شناخته‌شده‌ای در میان طبقه‌ی ویژه‌ای از جامعه پخش و عرضه می‌شود. برای نمونه امروزه این پدیده با نیت‌های گوناگون، بیش‌تر در شبکه‌های اجتماعی ، اینترنت و روزنامه‌های زرد گسترش پیدا می‌کنند. هدف در پایان این است که همگی این اسناد و مدارک را ساخته و پرداخته‌ی یک توطئه‌ی بزرگ تاریخی از سوی بیگانگان جلوه دهند.با کمی دقت می‌توان دریافت که این‌گونه مطالب دارای بیش‌تر ویژگی‌های دانش‌نما هستند از جمله: گریز به رسانه ، تئوری توطئه اندیشی ، ایجاد همهمه، استناد به تجربه‌های شخصی و…

 هم‌زمان با گروهی انگشت‌شمار متعصب، که به‌کار مقدس‌سازی عناصر برجسته‌ی تاریخ ایران ، بازگویی‌ها و نقل‌قول‌های نادرست و بی‌منبع مشغول هستند، به‌نظر گروهی بزرگ‌تر در پی گرایش روزافزون مردم ایران به شناخت و مهرورزیدن به تاریخ و فرهنگ کهن این مرز و بوم، به شبهه‌افکنی درباره‌ی بخش‌های گوناگون از جمله، آثار باستانی ( تخت جمشید ، پاسارگاد ، نقش رستم و در کل هر سازه‌ی باستانی مربوط به پیش از یورش اعراب ) ، زبان و ادبیات فارسی به عنوان زبان پیونددهنده و مشترک همگی اقوام ایرانی ، تبار و ملیت شخصیت‌های بزرگ ایرانی ( از زرتشت ، کورش بزرگ ، داریوش ، خشایارشا گرفته تا ابن سینا، ابوریحان بیرونی ، مولوی ، ستارخان ، باقرخان ، شهریار و غیره ) می‌پردازند.

اهداف و برنامه‌ها

برپایه‌ی آن‌چه به‌نظر می‌رسد می‌توان این گروه بزرگ را به دسته‌های کوچک‌تری دسته‌بندی کرد:

  • گروهی که هدف ایشان تفرقه‌افکنی میان اقوام و در پایان تجزیه‌ی ایران است. این دسته پی‌رو اندیشه‌های تئوری‌پردازان پان‌ترکیست ، پان‌عربیست و غیره هستند. ( با عناوین هویت طلب و …)
  • گروهی که گرایش‌های میهن‌دوستانه‌ی روزافزون مردم ایران را یک خطر و رقیب جدی برای خود و خط اندیشه‌ای خود می‌دانند.
  • گروهی نیز که دارای گرایش‌های نهان چپ – البته در ریختار امروزی خود – در قالب افکار روشن‌اندیشانه‌ی بایسته ، برای یک فرد روشن‌اندیش ( معمولا در یک بازه زمانی همه‌گیر می‌شود ) هستند نیز به شیوه‌هایی گوناگون به این موضوع می‌پردازند.

پیشینه‌ی تاریخی شبهه‌افکنی درباره آثار تاریخی

کتاب الواح بابل ادوارد شی یرا
کتاب الواح بابل ادوارد شی یرا

 به‌نظر می‌رسد این پدیده یک پدیده‌ی طبیعی و مکرر در درازای تاریخ است و از زمانی که پژوهش‌ها درباره‌ی تاریخ پیشینیان و آثار برجامانده از آن‌ها ریختاری دانشیک ، علمی و دانشگاهی به خود گرفته، به‌گونه‌ی هم‌زمان پدیده‌ی شبهه‌افکنی درباره‌ی آن نیز وجود داشته است. چه درباره‌ی تاریخ ایران و چه درباره‌ی تاریخ بابل و آشور و… ما در این بخش به بازگویی یک نمونه از آن که مربوط به تمدن‌ها و کتیبه‌ها و تاریخ میان‌رودان ( بین‌النهرین ) – بابل و آشور – است می‌پردازیم.

ادوارد چی‌یرا در بنیاد خاورشناسی، شیکاگو، 1931.
ادوارد چی‌یرا در بنیاد خاورشناسی، شیکاگو، ۱۹۳۱٫

ادوارد شی‌یرا Edward Chiera باستان‌شناس و آشورشناس ایتالیای-آمریکایی دارای درجه دکتری از دانشگاه پنسیلوانیا و از اعضای هیئت علمی این دانش‌گاه بود. وی در کتاب خود « الواح بابل » و در بخش «فجر دانش»، رویه ۷۱ چنین در این زمینه چنین می‌نویسد (شی‌یرا ۱۳۷۵: ۷۱):

چهارتن دانشمندان اولیه در فن اسیرولوژی ( آشورشناسی ) بی‌درنگ به کار و بررسی متون مربوط پراخته و نتیجه را عرضه داشتند. ۴ ترجمه‌ی حاصل گرچه در بعضی جزئیات اندک اختلافی داشت ولیکن در بسیاری کلمات با یکدیگر موافق بود و ثابت شد که علم مذکور به‌مرحله‌ی استقرار و تکمیل رسیده و حق دارد که در ردیف دیگر علوم ثابته قرار گیرد. پس از آن پیاپی این دانش نوزاد ور به ترقی نهاد و پیش‌رفت‌های مهمی در آن فن حاصل آمد، تا به‌جایی که برای قرائت لهجه‌های آشوری و بابلی دیگر اشکال چندانی موجود نیست.

معذلک باید گفت: هنوز بعضی اشخاص هستند که کمابیش صحت این علم را باور نکرده‌اند و گاه‌به‌‎گاه بعضی ازین متفکرین تندنظر کتابی منتشر می‌سازند باین منظور که بطلان ترجمه‌ها و حل رموز کتیبه‌ها را ثابت کرده و سبک و طریقه خود را مدلل سازند. همین اواخر کتاب به‌دست خودمن رسید که به‌تازگی از طبع خارج شده بود. من به‌دقت درآن نظر انداختم; اگر آن کتاب هشتاد سال قبل منتشر شده بود قابل اغمااض بود ولی حالا جز آن‌که در سبد اوراق باطله قرار گیرد سودی دیگر ندارد.

منابع
شی‌یرا، ادوارد ۱۳۵۷: «الواح بابل»، برگردان علی‌اصغر حکمت، انتشارات علمی و فرهنگی
محسنی، محمدرضا ۱۳۸۹: «پان ترکیسم، ایران و آذربایجان» ، انتشارات سمرقند: ISBN978-964-7775-22-3

© نقل مطالب این تارنما تنها پس از ذکر کامل منبع (به صورت لینک کامل و ذکر نام نویسنده) و بی‌هیچ‌گونه  دخل و تصرف روا است.

نوشته های مشابه

یک دیدگاه

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

دکمه بازگشت به بالا